Interpretation and typology of traditional and native handwoven motifs of Tabarestan

Document Type : Original Article

Authors

1 PhD student of Comparative and Analytical History of Islamic Art, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

2 Professor,Department of Art study, College of Art,Islamic Azad University, Central Branch,Tehran Iran

3 Professor of Art Department, Yazd Branch, Islamic Azad University. Yazd, Iran

4 Assistant Professor and Director of Music Department, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

10.22034/scart.2024.141680.1563

Abstract

In the historical books, Tabarstan was considered one of the three main areas of Iran's exquisite carpet production, and the art of weaving continues in the highlands of this region. But there is little information about the famous hand-woven patterns of Tabri. The geographical location of Tabarestan and its distance from the central government have preserved the cultural characteristics of this region in different historical eras, therefore, identifying the woven motifs of Tabarestan can be a platform for knowing the visual elements and cultural identity of the region. The aim of the current research is to identify the traditional motifs of the native handwovens of Tabaristan region. This research is of a qualitative type and has studied the data in a descriptive-analytical way. Pattern information was obtained by sampling traditional handwoven fabrics in the historical areas of Tabarestan. Documentary sources were used for analysis. The research findings show 150 valuable roles. These motifs can be divided into vegetable, animal, geometric and abstract motifs in terms of shapes and themes. Many traces of ancient motifs can be seen among these motifs. Such as: bergamot-like shapes, four-feathered flowers, mutual birds, symmetrical tree and swastika pattern. The presence of ancient motifs in Tabari handwovens and their comparison with the motifs of early Islamic art crafts in Tabaristan shows that these motifs were used in Tabarestan textiles before Islam and during the Sassanid period. Their use has continued until today in the handwoven fabrics of the Alborz highlands in Tabarestan.

Keywords

References

منابع
آژند، یعقوب؛ امیریان ­دوست، شاهرخ (1402). تحلیل معنایی نقوش ویژه سفالینه ­های هزاره ­های سوم تا چهارم ق.م. فرهنگ موسیان. جامعه شناسی فرهنگ و هنر، 5 (3)، 1-20.
ابن­ اسفندیار، محمدبن حسن (1396). تاریخ طبرستان. عباس اقبال آشتیانی. تهران: چاپ اساطیر.
ابن ­خرداد، به (1371). مسالک و ممالک. سعید خاکرند. تهران: موسسه مطالعات و انتشارات تاریخی.
ابن فقیه، ابوبکر (1349). ترجمه مختصرالبلدان؛ ح. مسعود. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
اشپولر، برتولد (1369). تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی. ترجمه مریم میراحمدی. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
اشعاری، محمود (1399). بازسازی تاریخ و جغرافیای هنرهای کاربردی ایران بر اساس منابع مکتوب. نگره، (53): 23-5.
اعظم­ زاده، محمد (1385). نگاهی به نشانه ­های تصویری در گلیم و گلیمچه ­های مناطق شرق استان مازندران. گلجام، (3)، 34-11.
افضل­الملک، غلامحسین (1383). سفر مازندران و وقایع مشروطه (رکن الاسفار). حسین صمدی. قائم ­شهر: دانشگاه آزاد اسلامی.
براری، میثم؛ شفیعی، مهرنوش؛ آقاداوردجلفا، سمیرا (1395). بازخوانی ویژگی­های فرمی و ساختاری در سفالینه­ های ساری سده ­های 4 و 5 ه.ق. دوفصلنامه پژوهش هنر، (12)، 36-29.
جعفری، علیرضا؛ عودباشی، امید؛ عابدینی ­عراقی، مهدی (1396). مطالعات میکروسکوپی بر روی اشیاء آهنی باستانی به ­دست ­آمده از کاوش­های باستان­ شناسی شمال ایران. پژوهش­های باستانشناسی ایران، ( 15): 131-147.
حصوری، علی (1396). سفرنامه حاجی مهندس. تهران: نشر چشمه.
حقیقت، عبدالرفیع (1346). سنگسر.128 مجله یغما، 230، 314-310.
پاکزاد، ناهید (1387). شناسایی نقوش جوراب­ها و دستکش­های سنتی مازندران. نامه هنرهای تجسمی و کاربردی، (2): 57-70.
پاکزاد، ناهید؛ شریف­زاده، محمدرضا؛ داودی رکن­آبادی, ابوالفضل؛ خویی، مهسا (1402). پژوهشی در بافته­های تبرستان قدیم بر پایه منابع مکتوب تاریخی. جامعه­ شناسی فرهنگ و هنر،  5(3)، 173-185.
پاکزادیان، حسن (1388). نقش­مایه های باستانی در فرهنگ و آثار ایل سنگسر. مهدیشهر: موزه عشایری ایل سنگسر.
پرهام، سیروس (1370). دستبافت­ های عشایری و روستایی فارس. تهران: امیرکبیر.
پوپ، آرتور و اکرمن، فیلیس (1387). سیری در هنر ایران از دوران پیش از تاریخ تا امروز. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
دادور، ابوالقاسم؛ حدیدی، الناز (1390). بررسی نقوش منسوجات قرون اولیه اسلامی. جلوه هنر، (2)، 15-22.
رستمی، مصطفی (1386). دستبافته­ های روستایی سواد کوه. تهران: فرهنگستان هنر.
زارع خلیلی، مریم؛ احمدپناه، سیدابوتراب؛ کامیار، مریم (1398). بررسی نقش و نوشتار در منسوجات آل بویه، هنرهای صناعی ایران، (5)، 108-95.
زمانیان، زهرا (1399). فرش کلاردشت در گذر زمان. تهران: سازمان چاپ و نشر ایران.
شاهرودی، فاطمه (1400). راهنمای نگارش طرح تحقیق در هنر. تهران: اندیشه احسان.
شعار، جعفر (1366). سفرنامه ابن حوقل. ترجمه و توضیح جعفر شعار. تهران: امیرکبیر.
ستوده، منوچهر (1362). حدودالعالم من المشرق الی المغرب. تهران: کتابخانه طهوری.
کاظم­پور، زیبا (1400). تحلیل مفهوم برکت در هنر عیلامی و مقایسه آن با نقوش رایج در سفالگری قرون میانی اسلامی. هنرهای صناعی ایران، (۷)، 63 – 74.
مارکوات، یوزف (1373). ایرانشهر بر مبنای کتاب موسی خورنی. ترجمه مریم میراحمدی. تهران: انتشارات اطلاعات.
مجابی، سیدعلی؛ عابدینی، سیدبشیر؛ فنایی، زهرا ( 1386). طبقه­ بندی طرح­ها و نقشمایه ­های فرش کلاردشت. گلجام، (8)، 42-23.
نیستانی، جواد؛ حاجی­ تبار، مجید (1396). بررسی اوضاع اجتماعی و فرهنگی اسپهبدان دابویی و ولات عباسی. مطالعات تاریخ فرهنگی، (32)، 159-131.
واندنبرگ، لوئی (1345). باستان­شناسی ایران باستان. عیسی بهنام. تهران: دانشگاه تهران.
یوسفی، صفر (1378). سیر تحول دین و مذهب در مازندران. فصلنامه تخصصی فقه و تاریخ تمدن، (16)، 192-167.
 
References
Soudavar, A. (2014). Mithraic Societies: From Brotherhood to Religion's Adversary-(b&w). Lulu. com.
Gyselen, R. (2017). Sasanian Coins, Middle Persian Etymology and the Tabarestān Archive. Groupe pour l’Étude de la Civilisation du Moyen-Orient.
Sociology of Culture and Art
Volume 6, Issue 3 - Serial Number 21
September 2024
Pages 105-129

Files

Share

How to cite

Statistics