مطالعه ی کیفی فرهنگ بدن سازی (مردان جوان شهر شیراز)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای گروه جامعه‌شناسی، (تغییرات اجتماعی)، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

2 استاد گروه جامعه شناسی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

3 استادیار گروه علوم ورزشی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

https://doi.org/10.34785/J016.2021.789

چکیده

تحقیق حاضر با هدف کاوش فرایندهای اجتماعی ورزش بدنسازی در بین مردان جوان شهر شیراز انجام شده است. در این تحقیق از نظریه زمینه‌ای استفاده شده است. 15 نفر به عنوان مشارکت‌کننده در پژوهش حاضر مشارکت داشتند. داده‌ها از طریق مصاحبه عمیق به دست آمده است. مصاحبه‌ها تا رسیدن به اشباع نظری در خصوص مقولات مختلف مورد مصاحبه، ادامه پیدا کردند. تحلیل داده‌ها با استفاده از کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد. نتیجه تحلیل داده‌ها، دستیابی به پنج مقوله محوری و یک مقوله هسته بوده است. مقولات محوری عبارت‌اند از: دغدغه‌های ذهنی و نارضایتی از بدن خود، کسب قدرت و منزلت، عرضه و نمایش خود، رشد فرهنگ مصرفی و فشار تقاضا از سوی جنس مخالف. مقوله هسته نیز عبارت است از بازاندیشی مدرن در مدیریت بدن و خودنمایی بدنی. همچنین یافته‌ها نشان دادند که بستر و منابعی مانند شرایط و وضعیت منزلتی، شرایط و وضعیت طبقاتی و شرایط و وضعیت خانوادگی در کنار شرایطی از قبیل کسب قدرت و نفوذ اجتماعی و مقبولیت، تمایز و پایگاه خود با دیگران، پذیرش اجتماعی بالاتر در جامعه، خود برتری جویی، فشار هنجاری اطرافیان، کسب منزلت نزد جنس مخالف و تقاضای‌ها و جذابیت‌های بدنی جنس مخالف پیوند چند جانبه‌ای با مقوله هسته پژوهش دارند. همچنین مشارکت‌کنندگان پژوهش نسبت به پدیده هسته پژوهش واکنش‌های متعددی داشته‌اند که از جمله می‌توان به دو واکنش مقایسه ظاهر با دیگران و دل نگرانی مربوط به ظاهر اشاره کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Qualitative study of bodybuilding culture (Young men of Shiraz)

نویسندگان [English]

  • Mohsen Arameshpoor 1
  • Majid Movahed 2
  • Javad Neamati 3
1 PhD in Sociology, (Social Change), Shiraz University, Shiraz, Iran
2 Professor, Department of Sociology, Shiraz University, Shiraz, Iran
3 Assistant Professor, Department of Sports Science, Shiraz University, Shiraz, Iran
چکیده [English]

The current research aimed at investigating the social process of body management among young men at body building gyms. This study employed grounded theory. The thirteen participants who took part in the present study were attending some gyms in Shiraz, Iran. Depth interviews were used to collect the required data. The interviews were conducted until data saturation concerning various aspects of the study happened. Then the data was analyzed through open-coding, axial coding and selective coding. The results showed five axial categories and one core category. The axial categories included: mental obsessions, dissatisfaction with one’s body, gaining power and prestige, the spread of the consumerism culture and the high demand from the opposite gender. The only core category was related to modern reflexivity of body management and revealing. Moreover, the results indicated that background and some factors like social status, social class and family conditions coupled with gaining power, social influence, social credibility, distinguishing oneself from others, more social acceptability, more selfishness, normative pressures from others, earning status from the opposite gender, and the demands and attractions of the opposite gender have multiple connections with the core category of the study.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Body
  • Body management
  • Demonstrative consumption
  • Flashiness
  • Bodybuilding Men
آزاد ارمکی، تقی و چاوشیان، حسن. (1381). بدن به‌مثابه رسانه هویت. مجله جامعه‌شناسی ایران، 4: 57-75.
اداره کل ورزش و جوانان استان فارس. (1397). http://farssport.ir/.
استراوس، آنسلم و کربین، جولیت. (1392). مبانی پژوهش کیفی: فنون و مراحل تولید نظریه زمینه‌ای. ترجمه؛ ابراهیم  افشار، تهران، نشر نی.
باومن، زیگمونت و می، تیم. (1390). جامعه‌شناسی کاربردی در زندگی روزمره. ترجمه؛ راضیه  خزاعی. تهران، نشر لوح فکر.
ذکایی، محمدسعید. (1386). جوانان، بدن و فرهنگ تناسب.  تحقیقات فرهنگی، 1، 117-142.
خبرگزاری ایرنا. (1397). https://www.irna.ir/news/83155372/.
راودراد، اعظم و گیشنیزخانی، گلنار. (1396). گونه‌شناسی الگوهای بازنمایی بدن رسانه‌ای کاربران ایرانی در اینستاگرام. فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین، 3(10)، 310- 265.
رضایی، احمد و همکاران. (1394). سبک زندگی و مدیریت بدن: مورد مطالعه جوانان 29-15 سال در شهر مرند. فصلنامه جامعه‌شناسی سبک زندگی ، 1-50.
سلطانی بهرام، سعید؛ علیزاده‌اقدم، محمدباقر و کوهی، کمال. (1391). ارتباط سرمایه فرهنگی با مدیریت بدن در بین دانشجویان دانشگاه تبریز. فصلنامه رفاه اجتماعی، 47، 181- 205.
ضیاءپور، آرش و باقریان‌جلودار، مصطفی. (1392). عوامل اجتماعی مؤثر بر مدیریت بدن در بین جوانان گیلانغرب. مجله جامعه‌شناسی مسائل اجتماعی ایران، 5، 108 – 79.
عسگری، پرویز؛ احتشام‌زاده، پروین و پیرزمان، سهیلا. (1392). رابطة پذیرش اجتماعی و نقش جنسیتی با بهزیستی روانشناختی در دانشجویان دختر. فصلنامة زن و فرهنگ، 5، 110-99.
علمی، محمود؛ صباغ، صمد و افتخاری، سروه. (1389).تعیین رابطه بین ابعاد سبک زندگی و مدیریت بدن در میان دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی بوکان. فصلنامه مطالعات جامعه‌شناختی، 2 (7)، 40-23.
علیزاده، لیلی؛ حسینی، فاطمه، و محمدزاده، حسن. (1394). ارتباط خودشیفتگی و ادراک بدنی در مردان بدنساز. پژوهشنامه مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی،11 (21)، 82-75 .
فاضلی، محمد. (1382). مصرف و سبک زندگی. قم: انتشارات صبح صادق.
کیوان‌آرا، محمود. (1386). اصول و مبانی جامعه‌شناسی پزشکی. اصفهان: انتشارات دانشگاه علوم پزشکی اصفهان.
گیدنز، آنتونی. (1395). جامعه‌شناسی. ترجمه: هوشنگ نایبی. تهران: نشر نی.
نوری، علی و محسنی‌تبریزی، علیرضا. (1395). تبیین جامعه‌شناختی مدیریت بدن با تأکید بر خودنمایی: مورد مطالعه: مردان شهر تهران. بررسی مسائل اجتماعی ایران، 2، 53- 29.
نوروزی، علی و همکاران. (1397). بررسی تأثیر تصویر بدن و مدیریت بدن بر مشارکت ورزشی زنان استان ایلام. مجله جامعه‌شناسی کاربردی، 26(72): 99-122.
Basow, S.A., & O’Neil, K. (2014). Men’s body depilation: An exploratory study of United States college students’ preferences, attitudes and practices. Body Image. 11, 409-417.
Devrim, A, Pelin, B., &  Nobuko H. (2018). Is there any relationship between body image perception, eating disorders, and muscle dysmorphic disorders in male bodybuilders? American Journal of Men’s Health. 12, Issue: 5, 1746-1758.
Patton, M. (2002). Qualitative research & Evaluation Methods.Thousand Okas, CA: Sage.
Pickett, T. C., Lewis, R. J., &  Cash, T. F. (2005). Men, muscles, and body image: comparisons of competitive bodybuilders, weight trainers, and athletically active controls. Sports Med. (39), 217 – 222.
Strubel, J ., &  Trent. P. (2017). Love me Tinder: body image and psychosocial functioning among men and women. Body Image. 21, 34–38.
Turner, B. (2009). The Sociology of the Body. In, Bryan s. Turner (Eds). In the new Blackwell Companion to Social Theory. Blackwell Publishing Ltd.
Turner, B .S. (1996). The Body and Society: Explorations in Social Theory. London: Sage Publication, Inc.
Ünsal, T., & Özbay, G. (2018). Comparison of body perceptions of athletes in the team and individual branches. Universal Journal of Educational Research. 6(5): 1036-1039.