تبیین جامعه‌شناختی رفتارهای انحرافی دانشجویان: آزمون تجربی نظریه شرمساری بازپذیرنده بریث‌ویت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری جامعه شناسی مسایل اجتماعی ایران، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

2 استاد گروه علوم اجتماعی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

3 دانشیار گروه علوم اجتماعی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

10.22034/scart.2024.139606.1351

چکیده

رویکرد تعاملی نسبت‌به انحرافات اجتماعی، تعریف و رویه‌های کنترل آن را به‌سمت تقویت راهبردهای فرهنگی در کنترل رفتارهای انحرافی هدایت می‌کند. نظریه شرمساری بازپذیرنده بریث ویت از جمله راهبردهای فرهنگی شناخته‌شده در کنترل رفتارهای انحرافی است که می‌تواند در بستر فرهنگی- اجتماعی جامعه ایران راهگشا باشد. این نظریه به روش‌هایی مربوط می‌شود که از طریق آن جامعه به جرم و مجرمان پاسخ می‌دهد؛ یا با شرمسار کردن آن‌ها به‌گونه‌ای انگ‌زننده یا با بازپذیری آن‌ها. بنابراین مقاله حاضر در نظر دارد تا با آزمون تجربی این نظریه ضمن تبیین جامعه‌شناختی رفتارهای انحرافی دانشجویان، به شناخت ژرف‌تری از این نظریه نایل آید. یافته‌های مقاله حاضر به روش پیمایش و با تکمیل پرسشنامه، از 831 نفر از دانشجویان 5 دانشگاه دولتی منتخب در شهر تهران، گردآوری شده‌اند. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه گویای آن است که متغیرهای انگ‌زنی، دوستان منحرف، پایبندی به ارزش‌های اخلاقی وجابه‌جایی شرم در تبیین رفتارهای انحرافی دانشجویان نقش دارند. به‌طور کلی نتایج آزمون تفاوت میانگین‌ها گواه آن است که تفاوت‌های معناداری در میان دختران و پسران دانشجو به‌لحاظ متغیرهای مستقل دیده شده است، بدین معنا که میانگین شرمساری، بازپذیری، به‌هم‌پیوستگی، پذیرش شرم، جابه‌جایی شرم، درونی‌سازی شرم و پایبندی به ارزش‌های اخلاقی در دختران دانشجو بیش از پسران دانشجو است. در حالی‌که میانگین ارتباط با دوستان منحرف در پسران دانشجو بیشتر از دختران است و هم‌چنین تفاوت معناداری در انگ‌زنی بین هر دو جنس مشاهده نشده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Sociological Explanation of University Students’ Deviant Behaviors: An Empirical Test of Braithwaite's Reintegrative Shaming Theory

نویسندگان [English]

  • Paria Ansari 1
  • Akbar Aliverdinia 2
  • Mahmoud Sahrepour 2
  • Nader Razeghi 3
1 PhD. Sociology, Social Sciences Department, Faculty of Humanities and Social Science, University of Mazandaran, Babolsar, Iran
2 Professor of sociology, Social Sciences Department, Faculty of Humanities and Social Science, University of Mazandaran, Babolsar, Iran
3 Associate Professor of sociology, Social Sciences Department, Faculty of Humanities and Social Science, University of Mazandaran, Babolsar, Iran
چکیده [English]

Interactional approach to social deviations leads the definition of this concept and its control practices to the strengthening of cultural strategies in controlling deviant behaviors. Reintegrative shaming theory is one of the well-known cultural strategies in controlling deviant behaviors, which can be a breakthrough in the cultural-social context of Iranian society. This theory is concerned with the ways in which society responds to crime and the criminal; either by shaming them in stigmatizing ways or by reintegrating them. Therefore, the present article intends to achieve a deeper understanding of this theory by experimentally testing this theory while explaining the sociological behavior of deviant students. The findings of this article were collected by survey method and by completing the questionnaire, from 831 students of 5 selected public universities in Tehran. The results of the regression analysis show that stigmatization, deviant friends, adherence to moral values and shame displacement play a role in explaining deviant behaviors of students. In general, the results of the mean difference test prove that significant differences have been seen between male and female students in terms of independent variables, which means that the mean of shaming, reintegration, interdependency, shame acknowledgement, shame displacement, shame internalization and adherence to moral values in female students is more than male students. While the mean of communication with deviant friends is higher in male students than female, and also no significant difference in stigmatization has been observed between both sexes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Reintegrative shaming"
  • "Shaming"
  • "Reintegration"
  • "Stigmatization"
  • "deviant behavior"

مراجع

ابراهیمی، نصیبه؛ کلانتری، کیومرث؛ صفری کاکرودی، عابدین (1397). تبیین نقش پلیس ترمیمی در شرمساری پیشگیرانه از تکرار جرم. فصل‌نامه انتظام اجتماعی، 10 (2)، 229-250.
ایمان، محمد تقی؛ مرحمتی، ندا (1393). تبیین جامعه‌شناختی گرایش جوانان به سبک زندگی مدرن در شهر شیراز. فصل‌نامه جامعه‌شناسی کاربردی، 25 (3)، 1-20.
بابایی‌فرد، اسدالله؛ بارانی، مرتضی (1398). بررسی عوامل مؤثر بر فردگرایی در میان دانشجویان دانشگاه‌های کاشان و علوم پزشکی کاشان. فصل‌نامه توسعه اجتماعی (توسعه انسانی سابق)، 13 (4)، 115-152.
باقری قوام‌آبادی، علیرضا (1400). بررسی جرم‌شناختی مجازات‌های سالب حیثیت و پیامدهای آن با تأکید بر مفهوم بدنامی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه.
جوانمرد، حبیب‌الله؛ عشقی عراقی، مهتاب؛ جهانگیری، محمد؛ آذرلو، میترا؛ آقاجانی، محمدرضا (1396). بررسی عوامل تأثیرگذار بر راه‌کارهای پیشگیرانه و امنیتی موثر بر میزان آسیب‌ها و انحرافات اجتماعی ناشی از شیوع مصرف سیگار و مواد مخدر در بین دانشجویان (مورد مطالعه: دانشجویان شهر اراک). فصل‌نامه دانش انتظامی پلیس استان مرکزی، 5 (3)، 29-42.
جهانگیر، منصور (1384). قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران. تهران: نشر دوران.
حاجی ده‌آبادی، محمدعلی؛ کریمی، عبدالوهاب (1400). شرم و پیشگیری از جرم: از منظر دانش جرم‌شناسی و اخلاق اسلامی. فصل‌نامه پژوهش‌های اخلاقی، 11 (3)، 125-146.
حسنی، محمدرضا (1394). شرمسا‌ری بازپذیرنده‌ و بزهکا‌ری، تحلیل‌ جا‌معه‌­شنا‌ختی‌ نظریه‌ شرمسا‌ری با‌زپذیرکننده‌ بریث­­ویت‌ در بستر خا‌نواده‌. رساله دکتری، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران.
ریاحی، محمد اسماعیل؛ دارایی‌زاده، علی (1392). مدرنیته، سبک‌زندگی جوانان ایرانی و آسیب‌های اجتماعی فرا روی آن. مجموعه مقالات کنگره ملی اوقات فراغت و سبک‌زندگی جوانان، شیراز: وزارت ورزش و جوانان اداره کل ورزش و جوانان استان فارس، صص 507-521.
شورای اجتماعی کشور (1396). «پیمایش ملّی وضعیت اجتماعی، فرهنگی و اخلاقی جامعه ایران (گزارش کشوری)». تهران: وزارت کشور.
صدیقیان بیدگلی، فاطمه؛ لشگری، مجتبی (1396). بازشناسی و مرور نظام‌مند مسائل اجتماعی زندگی دانشجویی در ایران. فصل‌نامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، 23 (3)، 115-138.
عطاشنه، منصور؛ کیایی، امین (1398). عدالت ترمیمی در اندیشه امام علی(ع). فصل‌نامه پژوهش‌نامه نهج‌البلاغه، 7 (27)، 99-116.
علایی خرایم، سارا؛ بشرپور، سجاد؛ حاجلو، نادر؛ نریمانی، محمد (1400). طراحی و آزمون الگویی از پیشایندهای خانوادگی و فردی گرایش به مصرف مواد در دانشجویان». فصل‌نامه علمی اعتیاد پژوهی، 15 (59)، 111-138.
علیزاده، حمید (1400). تحلیل فقهی-جرم‌شناختی نظریه شرمساری بازپذیرکننده. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی.
علیوردی‌نیا، اکبر؛ انصاری، پریا (1398). راهبردهای پیشگیری از جرم: عدالت ترمیمی بدیلی بر بازدارندگی سنتی و عدالت کیفری. فصل‌نامه راهبرد اجتماعی و فرهنگی، 8 (30)، 147-174.
علیوردی ­نیا، اکبر؛ حسنی، محمدرضا (1393). شرمساری بازپذیرکننده به­ مثابه راهبرد فرهنگی در کنترل جرم. فصل‌نامه راهبرد اجتماعی فرهنگی، 3 (10)، 7-38.
علیوردی­ نیا، اکبر؛ حسنی، محمدرضا (1394). شرمساری بازپذیرکننده و بزهکاری: آزمون تجربی نظریه تلفیقی بریث‌ویت. مجله جامعه‌شناسی ایران، 16 (3)، 3-37.
علیوردی‌نیا، اکبر؛ شهریاری یانه‌سری، نگار (1396). بررسی رفتار انحرافی دانشجویان: ارزیابی توان تببینی نظریه‌های کلاسیک فشار و کنترل». فصل‌نامه جامعه‌پژوهی فرهنگی، 8 (2)، 91-116.
غلامی، حسین (1387). شرم و پیشگیری از تکرار جرم. فصل‌نامه مطالعات پیشگیری از جرم، 4 (10)، 51-85.
غلامی، حسین. (1398). عدالت ترمیمی. چاپ هشتم. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
فیروزجائیان، علی‌اصغر؛ توکلی، جواد (1395). تحلیل جامعه‌شناختی قانون‌گریزی در رانندگی با تأکید بر نظریه کنترل اجتماعی (مطالعه موردی: جوانان شهر نکا). پژوهش‌های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی، 5 (2)، 25-40.
کامکار، شبنم؛ فرخی، نورعلی؛ سلیمی بجستانی، حسین؛ مردانی‌راد، مژگان (1399). تدوین و آزمون مدل علی گرایش به اعتیاد دانشجویان بر اساس متغیرهای تحمل پریشانی و تمایزیافتگی با میانجی‌گری ناگویی هیجانی. فصل‌نامه اعتیاد پژوهی سوءمصرف مواد، 14 (55)، 29-46.
مرجائی، هادی؛ غلامرضا کاشی، فاطمه (1396). گرایش به مصرف مواد مخدر در بین دانشجویان: مقایسه دانشجویان بومی و غیربومی». فصل‌نامه تحقیقات فرهنگی ایران، 10 (2)، 183-210.
موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی (1400). آمار دانشجویان دانشگاه‌ها و موسسات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری.
https://irphe.ac.ir/content/1534/%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%AD%D8%B5%DB%8C%D9%84%DB%8C(20/1/1401)،
References
Ahmed, E., & Braithwaite, J. (2005). Forgiveness, shaming, shame and bullying. Australian & New Zealand Journal of Criminology, 38(3), 298-323.
Ahmed, E., & Braithwaite, J. (2005). Forgiveness, shaming, shame and bullying. Australian & New Zealand Journal of Criminology, 38(3), 298-323.
Ahmed, E., & Braithwaite, V. (2004). What, me ashamed? Shame management and school bullying. Journal of Research in Crime and delinquency, 41(3), 269-294.
Ahmed, E. (2001). Shame Management: Regulating Bullying. Pp. 211-314 in Shame Management through Reintegration, edited by Eliza Ahmed, Nathan Harris, John Braithwaite, and Valerie Braithwaite. Cambridge, UK: Cambridge University Press.
Akers, R. L. (1990). Reintegrative Shaming: A New General Theory of Crime? Contemporary Sociology, 19(5), 722-723.
Baradel, M. (2021). The rise of shaming paternalism in Japan: recent tendencies in the Japanese criminal justice system. Trends in Organized Crime, 24(1), 23-41.
Archer, R. J. L., & Flexon, J. L. (2021). Unstructured socializing with peers and delinquency: The Role of Mediation Through the Lens of Akers’ (1998) Social Structure Social Learning Theory of Crime and Deviance. American Journal of Criminal Justice, 1-26.
Artischeva, L., & Kirilov, P. (2019). The subjective experience of mental states in individuals with deviant behavior at a forecasting situation. ARPHA Proceedings, 1, 1683-1689.
Bennett, K. J. (1997). A family model of shaming and delinquency: A partial test of Braithwaite's reintegrative shaming theory, faculty of the college of criminal justice.
Benson, M. L., Alarid, L. F., Burton, V. S., & Cullen, F. T. (2011). Reintegration or stigmatization? Offenders’ expectations of community re-entry. Journal of Criminal Justice, 39(5), 385-393.
Botchkovar, E., & Tittle, C. R. (2008). Delineating the scope of Reintegrative Shaming theory: An explanation of contingencies using Russian data. Social Science Research, 37(3), 703-720.
Braithwaite, J. (2020). Restorative justice and reintegrative shaming. In Criminal Justice Theory (pp. 281-308). Routledge.
Braithwaite, J (2006). Crime, Shame and Reintegration. Cambridge: Cambridge University Press.
Braithwaite, J. (2004). Restorative justice: Theories and worries. In Visiting Experts’ Papers: 123rd International Senior Seminar, Resource Material Series (Vol. 63, pp. 77-56).
Braithwaite, J. (1989). Crime, shame and reintegration. Cambridge, UK: Cambridge University Press.
Brisman, A., Carrabine, E., & South, N. (Eds.). (2017). The Routledge companion to criminological theory and concepts (p. 177). London: Routledge.
Dansie, E. J. (2011). A multigroup analysis of reintegrative shaming theory: An application to drunk driving offenses, Utah state university, Logan, Utah.
Edelman, M., & Harris, N. (2018). Reintegrative shaming. In The Routledge Companion to Criminological Theory and Concepts (pp. 475-479). Routledge.
Ellemers, N., Pagliaro, S., & Barreto, M. (2017). Morality and behavioural regulation in groups: A social identity approach. In European Review of Social Psychology, Volume 24 (pp. 160-193). Routledge.
Eteng, M. E., Abang, K. B., Uchegbue, H. O., & Ntamu, B. A. (2021). Social Media Involvement Level and Students’ Deviant Behaviors in Nigerian Universities. European Journal of Social Sciences, 62(4), 151-159.
Fitch, C. H. (2014). Shaming, criminal offending, and conformity: The role of gender processes. Kent State University.
Fitch, C. H., & Nazaretian, Z. (2019). Examining gender differences in reintegrative shaming theory: the role of shame acknowledgment. Crime, Law and Social Change, 72(5), 527-546.
Fitch, C. H., Nazaretian, Z., & Himmel, D. (2018). Exploring the efficacy of reintegrative shaming for non‐predatory offending. Criminal Behavior and Mental Health, 28(4), 361-368.
Fourlas, G. N., & Cuffari, E. C. (2022). Enacting ought: ethics, anti-racism, and interactional possibilities. Topoi, 1-17.
Gålnander, R. (2020). ‘Shark in the Fish Tank’: Secrets and Stigma in Relational Desistance from Crime. The British Journal of Criminology, 60(5), 1302-1319.
Gomez, J. A., Rucinski, C. L., & Higgins-D’Alessandro, A. (2021). Promising pathways from school restorative practices to educational equity. Journal of Moral Education, 50(4), 452-470.
Han, Y., Kim, H., & Lee, D. (2016). Application of social control theory to examine parent, teacher, and close friend attachment and substance use initiation among Korean Youth. School Psychology International, 37(4), 340-358.
Hanimoglu, E. (2018). Deviant Behavior in School Setting. Journal of Education and Training studies, 6(10), 133-141.
Harris, N. (2017). Regulatory Theory: foundations and applications, Published by ANU Press The Australian National University.
Harris, N., Walgrave, L., & Braithwaite, J. (2004). Emotional dynamics in restorative conferences. Theoretical criminology, 8(2), 191-210.
Hassan, M. S., Mahbob, M. H., Rahim, M. H. A., & Abd, H. (2018). Analysis informal social control scale toward integrity value of the young people. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 8(6), 189-208.
Hengstler, S., Pryazhnykova, N., & Kühnel, S. (2022). How Employees Learn Information Security Policy Compliance Behavior: Toward a Social Learning Perspective. In Thirtieth European Conference on Information Systems (ECIS 2022).
Hirtenlehner, H., & Kunz, F. (2016). The interaction between self-control and morality in crime causation among older adults. European Journal of Criminology, 13(3), 393-409.
Hodgson, J. (2022). Restorative Justice, Shame and Stigma: Compounding Structural Inequalities in Relation to Gender. In Gender, Power and Restorative Justice (pp. 107-144). Palgrave Macmillan, Cham.
Hosser, D., Windzio, M., & Greve, W. (2008). Guilt and shame as predictors of recidivism: A longitudinal study with young prisoners. Criminal Justice and Behavior, 35(1), 138-152.
Ievins, A. (2022). Power, shame and social relations in prisons for men convicted of sex offences. Institute of Criminology.
Jiang, S., & Lambert, E. G. (2009). Views of formal and informal crime control and their correlates in China. International Criminal Justice Review, 19(1), 5-24.
Jones, M., & Sims, B. (2016). Reintegrative shaming, redemption, and acceptance: A survey of Christian church goers in eastern North Carolina. Journal of Ethnicity in Criminal Justice, 14(4), 348-370.
Kim, H. J., & Gerber, J. (2017). Shaming, reintegration, and restorative justice: Braithwaite in Australia, New Zealand, and around the globe. The handbook of the history and philosophy of criminology, 289-305.
Koch, J. R., Wagner, B. G., & Roberts, A. E. (2021). Christian universities as moral communities: Drinking, sex, and drug use among university students in the United States. The Social Science Journal, 1-13.
Lilly, J. R., Cullen, F. T., & Ball, R. A. (2018). Criminological theory: Context and consequences. Sage publications.
Liu, L. (2020). Family, parochial, and public levels of social control and recidivism: An extension of the systemic model of social disorganization. Crime & Delinquency, 66(6-7), 864-886.
Lory, G. (2018). The Role of Shame: A Creative Look at Justice. Georgia Southern University.
Losoncz, I., & Tyson, G. (2007). Parental shaming and adolescent delinquency: A partial test of reintegrative shaming theory. Australian & New Zealand Journal of Criminology, 40(2), 161-178.
Lu, H., Zhang, L., & Miethe, T. D. (2002). Interdependency, communitarianism and reintegrative shaming in China. The Social Science Journal, 39(2), 189-201.
Mambo, A. W., & Nyamai, D. K. (2022). Influence of Family on Deviant Behavior among Bachelor-Level Students in Kenya. Journal of Education, 2(4), 26-40.
Mullen, E., & Nadler, J. (2008). Moral spillovers: The effect of moral violations on deviant behavior. Journal of Experimental Social Psychology, 44(5), 1239-1245.
Murphy, K., & Harris, N. (2007). Shaming, shame and recidivism: A test of reintegrative shaming theory in the white-collar crime context. The British Journal of Criminology, 47(6), 900-917.
Murphy, K., & Helmer, I. (2013). Testing the importance of forgiveness for reducing repeat offending. Australian & New Zealand Journal of Criminology, 46(1), 138-156.
Pontzer, D. (2010). A theoretical test of bullying behavior: Parenting, personality, and the bully/victim relationship. Journal of Family Violence, 25(3), 259-273.
Rebellon, C. J., Piquero, N. L., Piquero, A. R., & Tibbetts, S. G. (2010). Anticipated shaming and criminal offending. Journal of Criminal Justice, 38(5), 988-997.
Rutter, N., & Barr, U. (2021). Being a ‘good woman’: Stigma, relationships and desistance. Probation Journal, 68(2), 166-185.
Sakiyama, M., Lu, H., & Liang, B. (2011). Reintegrative shaming and juvenile delinquency in Japan. Asian Journal of Criminology, 6(2), 161.
Schaible, L. M., & Hughes, L. A. (2011). Crime, shame, reintegration, and cross‐national homicide: A Partial Test of Reintegrative Shaming Theory. The Sociological Quarterly, 52(1), 104-131.
Scheuerman, H. L., & Keith, S. (2015). Implications of court versus conference: The relationship between perceptions of procedural justice and shame management. Criminal Justice Policy Review, 26(2), 156-182.
Shadmanfaat, S. M., Choi, J., Kabiri, S., & Yun, I. (2020). Assessing the links between parenting practices, moral emotions, and cyberbullying perpetrations among a sample of Iranian sports fans. International journal of offender therapy and comparative criminology, 64(16), 1674-1695.
Sinclair, E. (2021) Indigenous Reintegrative Shaming: A Comparison of Indigenous Legal Traditions of Canada and Braithwaite's Theory of Reintegrative Shaming. Bridges: An Undergraduate Journal of Contemporary Connections, 5(1), 1-12.
Stuewig, J., Tangney, J. P., Heigel, C., Harty, L., & McCloskey, L. (2010). Shaming, blaming, and maiming: Functional links among the moral emotions, externalization of blame, and aggression. Journal of research in personality, 44(1), 91-102.
Svensson, R., Pauwels, L. J., Weerman, F. M., & Bruinsma, G. J. (2017). Explaining individual changes in moral values and moral emotions among adolescent boys and girls: A fixed-effects analysis. European journal of criminology, 14(3), 290-308.
Svensson, R., Weerman, F. M., Pauwels, L. J., Bruinsma, G. J., & Bernasco, W. (2013). Moral emotions and offending: Do feelings of anticipated shame and guilt mediate the effect of socialization on offending? European Journal of Criminology, 10(1), 22-39.
Svensson, R. (2004). Shame as a consequence of the parent-child relationship: A study of gender differences in juvenile delinquency. European Journal of Criminology, 1(4), 477-504.
Tittle, C. R., Bratton, J., & Gertz, M. G. (2003). A test of a micro-level application of shaming theory. Social problems, 50(4), 592-617.
Walters, G. D. (2020). Crime and social cognition: a meta-analytic review of the developmental roots of adult criminal thinking. Journal of Experimental Criminology, 1-25.
Zhang, L., & Messner, S. F. (1999). Bonds to the work unit and official offense status in urban China. International Journal of Offender Therapy and Comparative Criminology, 43(3), 375-390.
Zhang, L., & Zhang, S. (2004). Reintegrative shaming and predatory delinquency. Journal of Research in Crime and Delinquency, 41(4), 433-453.
Zhang, L., Zhou, D., Messner, S. F., Liska, A. E., Krohn, M. D., Liu, J., & Lu, Z. (1996). Crime prevention in a communitarian society: Bang-jiao and tiao-jie in the People's Republic of China. Justice Quarterly, 13(2), 199-222.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار