مطالعه جامعه شناختی قالی معاصر ایرانی با روش کیفی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه هنر، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران

2 استاد، گروه جامعه شناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

10.22034/scart.2024.140089.1409

چکیده

از جمله مولفه­ های قالی ایرانی در عصر کنونی، بازتولید هنری بر مبنای شرایط جامعه ­شناختی معاصر است. لذا شناخت و مطالعه قالی معاصر با شناخت اهمیت مبانی نظری و مولفه ­های جامعه ­شناختی معاصر میسر است. در این پژوهش به مطالعه جامعه ­شناختی قالی معاصر ایرانی با روش کیفی پرداخته شده است؛ از این رو هدف پژوهش حاضر مطالعه مولفه­ های قالی معاصر ایرانی برگرفته از شرایط جامعه­ شناختی معاصر است. پژوهش در پی پاسخ به این سوال است که مولفه­ های قالی معاصر ایرانی از ابعاد جامعه­ شناختی چیست؟ و با روش کیفی و به شیوه توصیفی– تحلیلی به بررسی این موضوع پرداخته است. پژوهش حاضر از نظر زمانی پژوهشی معاصر می­ باشد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که امروزه تحول به عنوان رویکرد اصلی قالی معاصر مطرح است. از این رو مولفه­ های جامعه­ شناختی معاصر تحت تاثیر عصر مدرن و پست ­مدرن شکل گرفته و هنرهای سنتی ایرانی و از آن جمله قالی را متحول ساخته است. در این راستا نحوه و میزان تاثیرگذاری و ارتباط بین مجموعه عوامل تولید که شامل طراحان و مخاطبان و... بر تحول زیبایی ­شناختی قالی معاصر نمایان است. اهمیت نقش عوامل تولید چون طراحان و توجه به کثرت سلایق مخاطبان که از مولفه­ های عصر پست مدرن محسوب می­ شود، به ویژه اهمیت مخاطبان عام و خاص به عنوان رویکرد مخاطب­ محوری در قالی معاصر مطرح می ­باشد. بر این اساس می­ توان گفت تحول جامعه­ شناختی قالی معاصر ایرانی که با تغییر و تحول در نقش عوامل تولید چون طراحان، مخاطبان، تولیدکنندگان هنری و توزیع­ کنندگان نمود یافته، بر ابعاد زیبایی­ شناختی طرح­ ها و نقش­ مایه ­ها تاثیر­گذار بوده و در جهت بازتولید قالی معاصر حائز اهمیت است.
 
 
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Sociological study of contemporary Iranian carpet weaving using qualitative method ​

نویسندگان [English]

  • maryam motafakkerazad 1
  • Mohammad Abbaszadeh 2
1 Assistant professor, Department of Art, Tabriz University of Islamic Arts, Tabriz, Iran
2 Professor, Department of sociology, University of Tabriz, Tabriz, Iran
چکیده [English]

Artistic reproduction based on contemporary sociocultural conditions is prominent among the elements of Iranian carpets in the present era. Consequently, comprehending and studying contemporary carpets necessitates understanding the theoretical foundations and sociocultural components of the current time. This study uses the qualitative method to delve into the sociological aspects of contemporary Iranian carpets. This research aims to explore the components of contemporary Iranian carpets derived from sociocultural conditions. The research question addressed is: What are the sociocultural dimensions of contemporary Iranian carpets? This study employs both qualitative and descriptive-analytical approaches. The research is timely, reflecting the contemporary period. The research findings highlight the emergence of transformation as the primary approach in contemporary carpets. Consequently, the sociocultural components have been molded under the influence of the modern and postmodern eras, transforming traditional Iranian arts, including carpets. The impact and interplay among the production factors, including designers and consumers, are evident in contemporary carpets' aesthetic and cognitive transformation. Hence, the significance lies in recognizing the role of production factors such as designers and the importance given to the diverse preferences of consumers, elements that are characteristic of the postmodern era. Remarkably, the attention to both general and specific consumers as an audience-centered approach holds significance in contemporary carpets. Consequently, the sociocultural transformation of contemporary Iranian carpets, brought about by changes in the roles of production factors such as designers, consumers, artistic producers, and distributors, has had a substantial influence on the aesthetic and cognitive dimensions of patterns and motifs, thereby contributing to the reproduction of contemporary carpets.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iranian carpet
  • social components
  • modernism
  • artistic transformation