مصرف فرهنگی رسانه ها و تغییرات هویتی: پیمایشی دربارۀ منطقۀ اورامانات استان کرمانشاه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو علمی گروه جامعه شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

2 دانشیار، گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

10.22034/scart.2024.141285.1524

چکیده

  هدف این مطالعه تحلیل رابطۀ بین مصرف رسانه­ ها و تغییرات هویتی است. به ­بیان­ دیگر، می­ کوشد برهم کنش ابعاد هویتی بر یکدیگر و رابطه آنها با میزان مصرف رسانه ­ها را مطالعه کند. این پژوهشِ کاربردی که از نوع توصیفی- علی است با روش پیمایش (از نوع مقطعی) انجام پذیرفته و برای گردآوری داده­ ها از ابزار پرسشنامه استاندارد سلگی و همکاران (1394) سود جسته است. جامعه آماری چهار مرکز شهرستان منطقه اورامانات در کرمانشاه که با استفاده از روش نمونه ­گیری خوشه­ ای چندمرحله ­ای و طبق فرمول کوکران حجم نمونه 384 نفر به دست آمد. یافته ­ها نشان می­ دهد که در ماتریس همبستگیِ چهار بُعد هویت، رابطۀ مستقیم و معنی ­داری بین هویت قومی و ملی با هویت دینی وجود دارد. همچنین بین هویت دینی و هویت جهانی این رابطه معکوس و معنی ­دار است. رابطۀ بین هویت ملی و مصرف رسانۀ ملی (تلویزیون) مثبت، و بین این بُعد از هویت و مصرف شبکه­ های ماهواره ­ای کُرد­زبان معکوس است. آن­چه هویت قومی نامیده می ­شود با ماهواره­ های کُردزبان رابطه مستقیم و معنی ­داری دارد. همچنین بین هویت دینی با میزان مصرف ماهواره ­های کُردزبان رابطه معکوس و با تلویزیون سراسری رابطه مثبتی وجود دارد که این دو متغیر روی هم حدود 7 درصد از تغییرات هویت دینی را تبیین کرده ­اند. نهایتاً هویت مدرن با میزان مصرف تلویزیون سراسری رابطه معکوس و با ماهواره رابطه مثبت و معنی ­داری داشته است که در مجموع این دو متغیر حدود 5 درصد از تغییرات هویت مدرن را پیش ­بینی کرده ­اند. از دیگر نتایج این پژوهش این­که در سلسله­ مراتب هویتی، هویت قومی پاسخگویان با میانگین 4 بیشترین و هویت مدرن با میانگین 88/3 کمترین بوده است. از نظر ارجحیت هویتی پاسخگویان در وهله اول خود را مسلمان، بعد کُرد و سپس ایرانی دانسته­ اند. از نظر مصرف رسانه نیز میزان استفاده پاسخگویان از رسانه ­های رسمی مثل تلویزون و شبکه استانی بسیار کم بوده است و به ­شدت از فضای مجازی و شبکه­های اجتماعی جدید استفاده می ­کنند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Cultural consumption of media and identity changes: a survey about Oramanat region of Kermanshah province

نویسندگان [English]

  • Morteza Saeidiyan 1
  • Ahmad Rezaei 2
1 Department of Sociology, Payamnoor University, Tehran, Iran
2 Associate Professor, Department of sociology, Faculty of Humanities and Social Sciences, University of Mazandaran, Babolsar, Iran
چکیده [English]

The purpose of this study is to analyze the relationship between media consumption and identity changes. In other words, it tries to study the interaction of identity dimensions on each other and their relationship with the amount of media consumption. This applied research, which is of a descriptive-causal type, was conducted with a survey method (cross-sectional type) and used the standard questionnaire tool of Selgi et al. (2014) to collect data. The statistical population of four centers of Oramanat region in Kermanshah, which was obtained using multi-stage cluster sampling method and according to Cochran's formula, the sample size was 384 people. The findings show that in the correlation matrix of the four dimensions of identity, there is a direct and significant relationship between ethnic and national identity and religious identity. Also, this relationship between religious identity and global identity is inverse and significant. The relationship between national identity and consumption of national media (TV) is positive, and between this dimension of identity and consumption of Kurdish-language satellite channels is inverse. What is called ethnic identity has a direct and significant relationship with Kurdish-speaking satellites. Also, there is an inverse relationship between religious identity and the amount of use of Kurdish language satellites and a positive relationship with national television, and these two variables together explain about 7% of the changes in religious identity. Finally, modern identity has an inverse relationship with national television consumption and a positive and significant relationship with satellite, and these two variables predict about 5% of modern identity changes. Another result of this research is that in the hierarchy of identity, the ethnic identity of the respondents was the highest with an average of 4 and the modern identity was the lowest with an average of 3.88. In terms of identity preference, the respondents first of all considered themselves to be Muslim, then Kurdish and then Iranian. In terms of media consumption, the amount of use of official media such as television and provincial network by the respondents was very low and they heavily use virtual space and new social networks.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Media consumption
  • identity changes
  • religious identity
  • local Identity
  • global identity