مساله فراغت انحرافی در میان جوانان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه مازندران، مازندران، ایران

2 کارشناسی ارشد، علوم اجتماعی،دانشگاه مازندران، مازندران، ایران

doi.org/10.34785/J016.2022.034

چکیده

اوقات فراغت یکی از حوزه های آسیب ­زا در جامعه ما محسوب می ­شود. با توجه به جوان ­بودن جمعیت جامعه ما و آسیب­های احتمالی تجارب فراغت انحرافی در میان جوانان پرداختن علمی به این موضوع از اهمیت بالایی برخوردار است. فراغت انحرافی بعنوان فعالیت­های فراغتی تعریف می ­شود که مغایر با هنجارهای قانونی جامعه صورت می­ گیرد. مقاله حاضر تأثیر مولفه­ های نظریه پیوند افتراقی بر فراغت انحرافی را مورد بررسی قرار می­ دهد. روش پژوهش، پیمایش و ابزار سنجش آن پرسشنامه است. جمعیت تحقیق شامل کلیه جوانان 18-35 سال شهر بابلسر است. 400 نفر بعنوان حجم نمونه به روش نمونه ­گیری خوشه ­ای چندمرحله­ ای انتخاب شده است. نتایج تفاوت معنی­ داری را میان جنسیت و فراغت انحرافی نشان نمی­ دهد. اما مجردها بیشتر از افراد متاهل رفتار آسیب ­زا در زمان فراغت دارند. طبق یافته­ های آزمون همبستگی پیرسون، بین ابعاد سازه پیوند افتراقی (تقدم رابطه، مدت زمان، فروانی و شدت رابطه) و فراغت انحرافی (آشکار و پنهان) رابطه معنی­ داری وجود دارد. هرچند شدت رابطه میان این چهار متغیر مستقل با نوع پنهان فراغت انحرافی بیشتر بوده است. مطابق با آزمون مدل نظری تحقیق که با روش مدل­سازی معادله ساختاری انجام شده است مشخص گردید تاثیر سازه پیوند افتراقی بر فراغت انحرافی و ابعاد آن مثبت بود است(Beta= 0.60). همچنین متغیرهای سازه پیوند افتراقی باهم توانستند 36/0 از تغییرات متغیر وابسته ( فراغت انحرافی و ابعاد) را مورد تبیین قرار دهند. این بدین معناست که زمینه ­های اجتماعی بخصوص تعاملات با دوستان در فضاهای فراغتی بر رفتار آسیب­ زای جوانان نقش مهمی دارند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The problem of deviant leisure among youths

نویسندگان [English]

  • ali asghar firouzjaeian 1
  • zahra saadati chafi 2
1 Associate Professor, Department of Sociology, Faculty of Social Sciences, Mazandaran University, Mazandaran, Iran.
2 M.A of Social Sciences, Mazandaran University, Mazandaran, Iran.
چکیده [English]

Leisure time is one of the pathological scopes in our society. Since the population of our society is young and there are probable harms of deviant leisure among youth, it is important to address the youth's leisure experiences. Deviant leisure is defined as activities contrary to the ethical and legal norms of society. This study aimed to examine the effect of differential association on deviant leisure. The research method is a survey and a questionnaire was used as a data collection tool. The population of this study includes all young people aged 18-35 in Babolsar. 400 persons were selected using the multistage clustering sampling method. The results demonstrated no significant relationship between gender and deviant leisure. But, single has deviant behavior more than married people. According to the results of the Pearson correlation test, there is a significant relationship between differential association (Priority, Duration, Frequency, and Intensity) and deviant leisure (Obvious, Latent). Therefore, having an intimate and continuous relationship with people with deviant leisure leads adolescents strongly to deviant leisure. According to the research theoretical model test, which was done by structural equation modeling, it is identified that the effect of Differential association on deviant leisure was positive (Beta= 0.60). Also, it was concluded that the variables of the differential association structure were able to explain 0.36 of the changes of the dependent variable (deviant leisure and dimensions). It means that social situations especially relations with friends affect the pathological actions of youths.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Leisure
  • Deviant leisure
  • differential association
  • social problem
  • youths

مراجع

ایار، علی؛ نظری، محمدرضا و خانی، سعید. (1393). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر جرم (مطالعه موردی: زندان دره شهر). فصلنامه مطالعه امنیت اجتماعی،40: 60-39.
ابراهیمی، قربانعلی؛ رازقی، نادر و پطرودی، رقیه. (1390). اوقات فراغت و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن. جامعه‌شناسی کاربردی، 22(4)، 71-89.
احمدی، حبیب. (1384). جامعه­ شناسی انحرافات. تهران، انتشارات سمت.
افراسیابی، حسین و مداحی، جواد. (1395). بازنمایی و تبیین اوقات فراغت در اعتیاد به سیگار میان دانشجویان. فصلنامه برنامه­ ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، 7 (22)، 178-216.
آقازاده، غلام. (1389). بررسی عوامل خانوادگی درون­مدرسه‌ای مؤثر بر ناهنجاری‌های رفتاری در میان دانش آموزان دوره متوسط شهر مراغه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد تهران. دانشگاه پیام نور مرکزی.
حبیب­پور گتابی، کریم. (1398). انگاره مصرف دخانیات در بین نمونه‌ای از شهروندان تهرانی. مسائل اجتماعی ایران، 10(2): 109-85.
حیدری چروده، مجید. (1383). بررسی میزان و علل نابهنجاری‌های اجتماعی در بین دانش­آموزان پایه سوم راهنمایی استان خراسان. مجله علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد، 1(1)، 179-149.
دومازدیه، ژوفر. (1381). مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی اوقات فراغت (مقاله نهم ازکتاب : تلویزیون ،خانواده و فرهنگ )، ترجمه علی اسدی. تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
ذکائی، سعید. (1386). تحول الگوی اوقات فراغت در جوامع غربی و ایران، مجله‌ی رشد آموزش علوم اجتماعی، 35: 30-35.
رفعت­جاه، مریم. (1392). فراغت و ارزش‌های فرهنگی. فصلنامه  تحقیقات فرهنگی، 1: 151-190.
رفعت­جاه، مریم؛ رشوند، مرجان و شهیدی، مریم. (1389). تبیین جامعه‌شناختی فعالیت فراغتی دختران جوان با تأکید بر عوامل آسیب‌شناختی، فصلنامه مطالعات راهبردی زنان، 50: 80-29.
روجک، کریس. (1395). نظریه فراغت، اصول و تجربه‌ها، ترجمه عباس مخبر، تهران: انتشارات تیسا.
رهنمایی، محمدتقی. (1393). اوقات فراغت و گردشگری (چاپ سوم). تهران: نشر مهکامه.
ساروخانی، باقر و رفعت­جاه، مریم. (1383). زنان و بازتعریف هویت اجتماعی. جامعه­شناسی ایران، 18(1): 133-160.
سازمان ملی جوانان. ( 1384). اوقات فراغت و سبک زندگی جوانان، دفتر مطالعات و تحقیقات.
سفیری، خدیجه و مدیری، فاطمه. (1390). فراتحلیل مطالعات عوامل اثرگذار بر اوقات فراغت. مطالعات جامعه‌شناختی، 18(38): 145-166.
سلگی، محمد و صادق­پور، بهرام. (1382). بررسی وضعیت اوقات فراغت جوانان، پژوهش و تحقیق سازمان ملی جوانان، گزارش ملی جوانان، انتشارات اهل قلم، تهران.
شیردل، الهام؛ انجم­شعاع، فاطمه؛ صالحی­تینونی، حسین و انجم­ شعاع، حسین. (1397). بررسی تأثیر اوقات فراغت و سبک‌های فراغتی با تمایل به بزهکاری در دختران (مطالعه موردی: دختران دبیرستانی شهر کرمان)، همایش ملی آسیب‌های اجتماعی و روانشناختی، فیروزآباد،https://civilica.com/doc/800119
صدیق ­سروستانی، رحمت ­الله. (1387). آسیب‌شناسی اجتماعی (جامعه‌شناسی انحرافات). تهران: انتشارات سمت.
فیروزجائیان، علی‌اصغر و غلام رضازاده، فاطمه. (1391). تحلیل جامعه‌شناختی اوقات فراغت در جامعه ایرانی (فرا تحلیل از تحقیقات موجود)، فصلنامه برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، 3: 209-189.
علیوردی ­نیا، اکبر؛ جانعلی­زاده، حیدر و عمرانی، سجاد. (1394). بررسی نقش یادگیری اجتماعی در تقلب دانشگاهی، فصلنامه مسائل اجتماعی ایران، 2: 104-71.
مشکانی، محمدرضا؛ مشکانی، زهرا السادات (1381) سنجش تأثیر عوامل درونی و بیرونی خانواده بر بزهکاری نوجوانان (آزمون تجربی نظریه ترکیبی کنترل اجتماعی و پیوند افتراقی)، مجله جامعه‌شناسی ایران، 4(2): 25-3.
معیدفر، سعید و مقیمی، حسین. (1391). بررسی عوامل آموزشگاهی و تأثیر آن بر کج‌رفتاری، فصلنامه جامعه ­شناسی کاربردی، 46: 20-1.
مهدوی، سید محمدصادق و تمیز، رقیه. (1387). کج‌رفتاری و اوقات فراغت مطالعه موردی آسیب‌های اجتماعی جوانان شهر تبریز، پژوهش‌نامه علوم اجتماعی، 2(1): 5-24.
میرهاشمی، مالک و نجفی­زند، جعفر. (1382). چگونگی گذران اوقات فراغت افراد بالای 18 سال. فصلنامه جمعیت، 45 و 46: 53-66.
کاشی، علی. (1400). سوء­مصرف مواد نیروزا، مخدر، روان‌گردان و مشروبات الکلی در ورزشکاران استان تهران. فصلنامه علمی اعتیاد پژوهی، ۱۵ (۶۲) :۱۱۲-۸۵.
یاری، حامد. (1390). چالش‌های اوقات فراغت جوانان در ایران، همایش آسیب‌شناسی مسائل جوانان. دانشگاه آزاد واحد فلاورجان.
 References
Agnew, R. (1995). Strain and Subculture Theories of Criminology. in Joseph F, Sheley, Criminlogy. 2nd ed, Belmont, California: Wadsworth.‏
Bedir, F., Önal, L., Turan, M., & Mizrak, O. (2022). Deviant leisure: why leisure is important for criminology (conceptual statement), Lex Humana, Petrópolis, 14 (2): 427-436.
Blanco, J. A. (2016). Deviant leisure in the collegiate undergraduate population: Predicting participation and affect using self-discrepancy theory (Doctoral dissertation, University of Illinois at Urbana-Champaign).‏
Brown, R. K. (1996). Work and Leisure, in the encyclopedia of social sciences, eds. Adam kuper and Jessica kuper, London and Newyork, routledge.
Barnes, G. M., Hoffman, J. H., Welte, J. W., Farrell, M. P., & Dintcheff, B. A. (2007). Adolescents’ time use: Effects on substance use, delinquency and sexual activity. Journal of Youth and Adolescence, 36(5), 697-710.‏
Thomas, A. B., & Paul, K. (2010). Differential association theory and juvenile delinquency in Ghana’ s capital city-Accra: The case of Ghana borstal institute. International Journal of sociology and Anthropology, 2(9), 198-205.
Caldwell, L. L., & Smith, E. A. (1995). Health behaviors of leisure alienated youth. Loisir et Société/Society and Leisure, 18(1), 143-156.‏
Cressey, D. R. (1954). The differential association theory and compulsive crimes. The Journal of Criminal Law, Criminology, and Police Science, 45(1), 29-40.‏
Gunn, L., & Caissie, L. T. (2006). Serial murder as an act of deviant leisure. Leisure/Loisir, 30(1), 27-53.‏
Lindstrom, M., Moghaddassi, M., & Merlo, J. (2003). Social capital and leisure time physical activity: a population based multilevel analysis in Malmö, Sweden. Journal of Epidemiology and Community Health, 57(1), 23.
McCarthy, B. (1996). The attitudes and actions of others: Tutelage and Sutherland's theory of differential association. The British Journal of Criminology, 36(1), 135-147.‏
Moore, S., & Ohtsuka, K. (2000). The structure of young people's leisure and their gambling behaviour. Behaviour Change, 17(3), 167-177.‏
Matsueda, R. L. (1988). The current state of differential association theory. Crime & Delinquency, 34(3), 277-306.‏
Philipp, S. F. (1998). Race and gender differences in adolescent peer group approval of leisure activities. Journal of Leisure Research, 30(2), 214-232.‏
Robertson, B. J. (1994). Leisure in the lives of male adolescents who engage in delinquent activity for excitement. Journal of Park and Recreation Administration, 12(4), 29-46.‏
Stodolska, M., Berdychevsky, L., & Shinew, K. J. (2019). Gangs and deviant leisure. Leisure Sciences, 41(4), 278-293.‏
Sutherland, E. H., Cressey, D. R., & Luckenbill, D. F. (1992). Principles of criminology. Altamira Press.‏
Savina, N. N. (2008). Problems of Adolescent Crime in Russia. Russian Education & Society, 50(4), 65-74.‏
Shaw, S. M., Kleiber, D. A., & Caldwell, L. L. (1995). Leisure and identity formation in male and female adolescents: A preliminary examination. Journal of leisure research, 27(3), 245-263.‏
Stebbins, R. A. (1996). Tolerable differences: Living with deviance. McGraw-Hill Ryerson.‏
Tittle, C. R., Burke, M. J., & Jackson, E. F. (1986). Modeling Sutherland's theory of differential association: Toward an empirical clarification. Social Forces, 65(2), 405-432.‏
Wegner, L., Flisher, A. J., Muller, M., & Lombard, C. (2006). Leisure boredom and substance use among high school students in South Africa. Journal of Leisure Research, 38(2), 249-266.‏

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار