مردم نگاری چندمیدانه اثرگذاری گسترش کرونا بر مناسک عزا (میدان مطالعه: ساکنین زاگرس جنوبی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

2 استادیار گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

3 استادیار گروه جامعه شناسی. دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

چکیده

گسترش ویروس کووید-19، زندگی بشر در کره‌ی خاکی را به میزان متفاوتی متأثر کرده است. برخی از اثرات این ویروس در حوزه‌ی فرهنگ روزمره و عمومی قابل رؤیت است. یکی از عرصه های متأثر از این پاندمی، سبک عزاداری است. تغییرات فرهنگی در سبک عزاداری به سبب ماهیت تدریجی خود چندان به چشم نمی‌آیند مگر اینکه نگاهی فرایندی به آن‌ها داشته باشیم. در زاگرس میانی و جنوبی که محل اسکان دو ایل بختیاری و بهمئی است؛ تغییرات سبک زندگی به ویژه در برگزاری مراسم سوگواری و سایر کنش‌های جمعی طی ماه‌های اخیر به وضوح به چشم می‌آیند. در میان افراد ایلات مذکور و در شهرستان‌های ایذه، باغملک و رامهرمز متأثر از گسترش ویروس، یک عقب‌نشینی احتیاط‌آمیز و در راستای حفظ بقا در برگزاری مناسک و آیین‌های جمعی به چشم می‌آید. هدف این مقاله مطالعه‌ی مردم‌نگارانه‌ی تغییرات رخ داده در این منطقه از منظر ذکر شده است. داده‌های مطالعه از کار میدانی در ماه‌های اخیر در مناطق روستایی و شهری ایذه، رامهرمز و باغملک گرد‌آوری شده است. مشاهدات روزانه، گوش دادن به روایت‌های مرتبط و حضور یا مشاهده‌ی مشارکتی در زندگی روزانه و موقعیت های مرتبط با تشییع و سوگ، کمک کرده‌اند تا یادداشت­های میدانی تولید شوند. بر این اساس تم‌ها و کدهای تحلیلی شکل گرفتند. نتایج نشان داد که گسترش ویروس، با عقب‌نشینی از برخی آیین‌های سوگ، این مراسم را از نظر طول دوره‌ی برگزاری و جمعیت حاضر در مراسم کوتاه‌تر کرده و بر پیوندهای خویشاوندی به سبب قطع زنجیره‌ی همدلی أثر منفی گذاشته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Multidisciplinary ethnography of the effect of virus spread on rituals and mourning ceremonies of South Zagros residents

نویسندگان [English]

  • sajad bahmani 1
  • ali arabi 2
  • ali boudaghi 3
1 Assistant professor of sociology, Faculty of social sciences, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran
2 Assistant Professor of sociology, Faculty of social sciences, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.
3 Assistant Professor of sociology. Faculty of social sciences, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran
چکیده [English]

The spread of the Covid 19 virus has affected human life on Earth to varying degrees. Some of the effects of this virus can be seen in the field of everyday and public culture. One of the areas affected by this pandemic is the mourning style. Cultural changes in mourning style due to their gradual nature are not very noticeable unless we take a process look at them. In the present study, the method of multi-sited ethnography was used. The term ethnography broadly refers to qualitative research projects that provide detailed and in-depth descriptions of everyday life. This method is the art of describing human groups, institutions, interpersonal behaviors and beliefs. In the central and southern Zagros, which is home to the Bakhtiari and Bahmaei tribes, lifestyle changes, especially in mourning ceremonies and other collective actions, have become evident in recent months. Among the people of the mentioned tribes and in the cities of Izeh, Baghmalek and Ramhormoz, affected by the spread of the virus, there is a cautious retreat in order to maintain survival in holding public rituals and ceremonies. The purpose of this article is to study the ethnographic changes that have taken place in this region from a mentioned perspective. Study data have been collected from field work in recent months in rural and urban areas of Izeh, Ramhormoz and Baghmalek. Daily observations, listening to related narratives, and attending or participating in daily life and mourning-related situations have helped to produce field notes. Based on this, analytical themes and codes were formed. The results showed that the spread of the virus, with the withdrawal of some mourning rituals, has shortened the ceremony in terms of duration.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Changing the style of mourning
  • Pandemi Kovid 19
  • South Zagros
  • Bahmaei and Bakhtiari tribes and nomads

مراجع

منابع
آسیابی بخشکندی، محمد (1399). تحلیل بحران کرونا و تجلی سبک جدیدی از زندگی شهری (با تأکید بر رویکرد روانشناسی محیطی و ارائه راهکارهای برون­رفت از بحران). اولین کنفرانس محیط زیست، عمران، معماری و شهرسازی. https://civilica.com/doc/1025701
اسکندریان، غلامرضا (1399). ارزیابی پیامدهای ویروس کرونا بر سبک زندگی (با تاکید بر الگوی مصرف فرهنگی). ارزیابی تاثیرات اجتماعی، 1 (2)، 65-85.
بلنده، فرناز و بنیسی، پریناز (1399). بررسی سبک­های زندگی با اضطراب ناشی از کرونا در زمان همه ­گیری ویروس کویید 19 در شهر تهران. ششمین کنفرانس سراسری دانش و فناوری علوم تربیتی مطالعات اجتماعی و روانشناسی ایران. https://civilica.com/doc/1117171
ابوالمعالی، خدیجه (1391). پژوهش کیفی از نظریه تا عمل. تهران: نشر علم.
استراس، آنسلم و کوربین، جولیت (1394). اصول روش تحقیق کیفی: نظریه مبنایی، رویه­ ها و روش ها. ترجمه بیوک محمدی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چاپ سوم.
اسمیت، فیلیپ (1383). درآمدی بر نظریه‌ی فرهنگی. ترجمه حسن پویان، تهران: مرکز بین­ المللی گفتگوی تمدن‌ها.
ربانی، رسول؛ رستگار، یاسر (1387). جوان، سبک زندگی و فرهنگ مصرفی. ماهنامه مهندسی فرهنگی، 23، 44-53.
کیویستو، پیتر (1380). اندیشه‌های بنیادی در جامعه‌شناسی. ترجمه منوچهر محسنی، تهران: نشر نی.
مارچسون، جولیان (1391). مردم­نگاری: طراحی، هدایت و ارائه تحقیق. مترجم سید قاسم حسنی، تهران: انتشارات جامعه­شناسان.
محمدپور، احمد؛ علیزاده، مهدی (1390). بنیان‌های پارادایم تفسیرگرایی در انسان­شناسی با تأکید بر رویکرد تفسیری گیرتز. نشریه نامه انسان­شناسی، 8(13)، 114-137.
محمدپور، احمد (1392). ضدروش: منطق و طرح در روش­شناسی کیفی. تهران: انتشارات جامعه­ شناسان.
نفیسی، نهال (1392). مردم­نگاری و نیم ­قرن تحول در فرهنگ حرفه ­ای انسان­شناسی. پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران، 1(1)، 61-78.
همیلتون، ملکم (1377). جامعه‌شناسی دین. ترجمه: محسن ثلاثی، تهران: نشر تبیان. 
References
Bitusikova, A. (2020). COVID-19 and Funeral-by-Zoom. Urbanities. Journal of Urban Ethnography, 51-55.
Burrell, A., & Selman, L. E. (2022). How do funeral practices impact bereaved relatives' mental health, grief and bereavement? A mixed methods review with implications for COVID-19. OMEGA-Journal of Death and Dying, 85(2), 345-383.
Chebat, J. C., Sirgy, M. J., & Grzeskowiak, S. (2010). How can shopping mall management best capture mall image? Journal of business Research, 63(7), 735-740.
Egan-Elliott, R. (2020, March 31). Funeral homes urge online streaming of memorial services. Times Colonist. https://www.timescolonist.com/news/local/funeral-homesurge- online-streaming-of-memorial-services-1.24109328.
Espig, M., & de Rijke, K. (2018). Energy, anthropology and ethnography: on the challenges of studying unconventional gas developments in Australia. Energy research & social science, 45, 214-223.
 Millan, E. S., & Howard, E. (2007). Shopping for pleasure? Shopping experiences of Hungarian consumers. International Journal of Retail & Distribution Management, 35(6), 474-487.         
 Jordan, T. R., Wotring, A. J., McAfee, C. A., Polavarapu, M., Cegelka, D., Wagner-Greene, V. R., & Hamdan, Z. (2022). The COVID-19 pandemic has changed dying and grief: Will there be a surge of complicated grief? Death studies, 46(1), 84-90.
Kim, H. Y., & Kim, Y. K. (2008). Shopping enjoyment and store shopping modes: the moderating influence of chronic time pressure. Journal of retailing and consumer services, 15(5), 410-419.     
Lauring, J., & Klitmøller, A. (2015). Corporate language-based communication avoidance in MNCs: A multi-sited ethnography approach. Journal of World Business, 50(1), 46-55.                     
MacNeil, A., Findlay, B., Bimman, R., Hocking, T., Barclay, T., & Ho, J. (2021). Exploring the Use of virtual funerals during the COVID-19 pandemic: A scoping review. OMEGA-Journal of Death and Dying, 00302228211045288.
 Mitima-Verloop, H. B., Mooren, T. T., & Boelen, P. A. (2021). Facilitating grief: An exploration of the function of funerals and rituals in relation to grief reactions. Death Studies, 45(9), 735-745.
 Muturi, I., Freeman, S., & Banner, D. (2020). Commentsvirtual funerals: A feasible and safer option during the COVID‐19 pandemic. Journal of the American Geriatrics Society, 68(11), 2472-2473.
Norton, M. I., & Gino, F. (2014). Rituals alleviate grieving for loved ones, lovers, and lotteries. Journal of Experimental Psychology: General, 143(1), 266.
 O'Rourke, T., Spitzberg, B. H., & Hannawa, A. F. (2011). The good funeral: Toward an understanding of funeral participation and satisfaction. Death Studies, 35(8), 729-750.         
 Ottrey, E., Jong, J., & Porter, J. (2018). Ethnography in nutrition and dietetics research: a systematic review. Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics, 118(10), 1903-1942.           
Perera, K. J. T., & Sutha, J. (2018). A study on factors influences on consumers’ leisure shopping (with special reference to the purchasing in shopping malls in Colombo District). International Journal of Engineering and Management Research (IJEMR), 8(1), 156-160.
 Rao, F. (2019). Resilient forms of shopping centers amid the rise of online retailing: Towards the urban experience. Sustainability, 11(15), 3999.
Rawlings, D., Miller-Lewis, L., & Tieman, J. (2022). Impact of the COVID-19 pandemic on funerals: Experiences of participants in the 2020 Dying2Learn massive open online course. OMEGA-journal of Death and Dying, 00302228221075283.
Schwartz, S. (2020, September 18). ‘The soul is everywhere’: Saying a final goodbye during a pandemic. Montreal Gazette. https://montrealgazette.com/news/local-news/ saying-a-final-goodbye-during-a-pandemic
Smith, J., & High, M. M. (2017). Exploring the anthropology of energy: Ethnography, energy and ethics. Energy Research & Social Science, 30, 1-6.
Southerton, D. (2001). Consuming kitchens: taste, context and identity formation. Journal of Consumer Culture, 1(2), 179-203.
Walter, T., & Bailey, T. (2020). How funerals accomplish family: Findings from a mass-observation study. OMEGA-Journal of Death and Dying, 82(2), 175-195.
Wegner, L., Flisher, A. J., Muller, M., & Lombard, C. (2006). Leisure boredom and substance use among high school students in South Africa. Journal of Leisure Research, 38(2), 249-266.           
Woodthorpe, K. (2017). Family and funerals: Taking a relational perspective. Death Studies, 41(9), 592-601.
Wynne, D. (2002). Leisure, lifestyle and the new middle class: A case study. Routledge.             
Yardley, S., & Rolph, M. (2020). Death and dying during the pandemic. Bmj, 369.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار