برساخت هویت اجتماعی به میانجی الگوهای غذایی: مطالعۀ کیفی مشتریان 15- 65 ساله رستوران ها و کافی شاپ ها در شهر تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، جامعه شناسی فرهنگی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 استاد، جامعه‌شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (نویسنده مسئول)

3 استاد، جامعه‌شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

10.22034/scart.2024.140142.1416

چکیده

تأمل در الگوها و پسندهای غذایی کنشگران بدون در نظر گرفتن پیوند پیچیده ­ای که امروزه بین فرایندهای برساخت هویت و مصرفی ­شدن همه­ چیز شکل گرفته است امکان­پذیر نیست. از این زاویه، مطالعۀ ذائقه و سلیقۀ مصرف­ کننده موضوع پژوهش­های بسیاری در جامعه­ شناسی بوده است، به­ ویژه بدین جهت که در جامعۀ معاصر هویت کنشگران، با کم ­رنگ ­شدن سنت­ها، به ­طرز روزافزونی  حول و حوش فرایندهای مصرف شکل می­ گیرد. مسئلۀ اصلی پژوهش حاضر آن است که هویت اجتماعی افراد چگونه به­ میانجی انتخاب­ها و پسندها و سلایق غذایی آنان برساخت می ­شود. برای تأمل نظری در این مسئله، از نظریۀ تمایز بوردیو و نیز از نظریۀ بازاندیشی گیدنز استفاده شده است. روش مورد استفاده از جنس پیمایشی و ابزار گردآوری داده­ ها پرسشنامه محقق ­ساخته است. جامعۀ آماری، مشتریان 15-64 سالۀ رستوران­ها و کافی­ شاپ­ های شهر تهران است که 400 نفر از آنان به روش نمونه­ گیری چندمرحله ­ای انتخاب شدند. یافته­ ها نشان می­ دهد که تمایل به الگوهای غذایی لاکچری بیشترین فراوانی را در بین جامعه آماری دارد. هر اندازه که میزان سرمایه­ ها، به­ ویژه سرمایۀ اقتصادی، در میان مشتریان بیشتر باشد، این تمایل نیز بیشتر می­ شود. میل به انتخاب غذای لاکچری همچنین در میان مشتریانی که گرایش به نمایش پرستیژ و اعتبار اجتماعی ـ فرهنگی خود دارند به ­وفور دیده می شود. این یافته مؤید آن مضمون نظری است که کنشگران در جامعۀ مصرفی تمایل دارند هویت اجتماعی خود را با اتکا به منطق مصرف لاکچری به نمایش بگذارند. در انتخاب الگوی غذایی، مشتریان می­ کوشند سرمایۀ فرهنگی و سرمایۀ اجتماعی خود را به نوعی سرمایۀ اقتصادی تبدیل کنند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The construction of social identity through consuming food patterns: A qualitative study on 15-65 clients of restaurants and cafes hops in Tehran

نویسندگان [English]

  • Maryam Nayeri 1
  • Mansoor Vosooghi 2
  • Mostafa Azkia 3
1 PH. D student, Cultural Sociology, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Professor, Sociology, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran (Corresponding Author)
3 Professor, Sociology, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Food in the field of sociology and cultural studies generally has a strong connection with the issue of consumption. Examining the taste of the food consumer has been the subject of many researches in this field, on the other hand, in today's society, identity is formed incrementally with the fading of tradition, around the wildness of consumption processes. In this article, an attempt is made to investigate the sociological analysis of the construction of social identity through food alcove choices as the basis of differentiation and social similarity of Tehrani citizens based on Bourdieu's theory of differentiation and the role of capitals in the formation of habits, as well as Giddens' theory of reflexivity. The study method in this article is the survey method and using the researcher's questionnaire, 400 Tehrani citizens between 15-65 years of age have been investigated in 2018. The findings show that the luxurious or modern food alcove is the most frequent among the statistical population, the status of the amount of capital distribution is at the average level, with the increase in the amount of each of the capitals, the choice of the luxurious food pattern is more according to the model The research structure of economic capital has the greatest impact on the choice of a luxury food pattern. That is, people with higher economic capital tend to choose a luxury food pattern.

کلیدواژه‌ها [English]

  • social identity
  • food patterns
  • taste
  • distinction
  • capital