تحلیل جایگاه قدرت فرهنگی در اینستاگرام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فرهنگ و ارتباطات، گروه فرهنگ و مطالعات رسانه، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران .

2 استادیار، گروه علوم ارتباطات و مطالعات رسانه، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران .

3 دانشیار، گروه روزنامه نگاری، دانشکده علوم ارتباطات، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران .

10.22034/scart.2024.139939.1390

چکیده

قدرت فرهنگی دراصطلاح ترکیبی از قدرت به مثابه امری فراگفتمانی و مولد و فرهنگ به منزله امری گفتمانی و پویا می باشد. شبکه اجتماعی اینستاگرام به دلیل جذابیت های دیداری ـ شنیداری، فرهنگ تصویری قدرتمندی را پدید آورده که بستر شکل گیری گفتمان های جدید گردیده است. در این پژوهش مؤلفه های تنوع، وسعت اشتراک و وضوح اولویت ها جهت تحلیل جایگاه قدرت فرهنگی در اینستاگرام مورد بررسی قرار گرفته است. این تحقیق با اتکا بر روش شناسی کیفی و با استفاده از روش تحلیل متن انجام گرفته است و  داده ها از جنس داده های تصویری و متنی هستند. میدان مطالعه صفحات کاربران با ده رتبه برتر در اینستاگرام (از نظر تعداد دنبال کننده)که محتوا، پست ها،کپشن ها، کامنتهای دنبال کنندگان آنان تحلیل شده است. پرسش اصلی در این تحقیق آن است که قدرت فرهنگی در اینستاگرام چه جایگاهی دارد؟ نتایج پژوهش نشان می دهد که اینستاگرام به جهت کم هزینه بودن، قابلیت پخش تصاویر، در دسترس بودن، انعطاف پذیری در برابر افراد با روحیات مختلف (درونگرا و برونگرا)، تعاملی و چندمنظوره بودن، قابلیت اشتراک گذاری محتوا، ارتباط چندنفره بصورت پخش زنده، برخورداری از هوش مصنوعی و نهایتاً عملکردی مطابق با علایق کاربران و به روز بودن، با برطرف کردن نیازهای انسانی باعث حضور بازیگران متفاوتی در عرصه قدرت فرهنگی گردیده است و لذا نوع متفاوتی از قدرت فرهنگی را نیز آفریده است. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Analysis of the status of cultural power on Instagram

نویسندگان [English]

  • Parinaz Shahid zadeh 1
  • Mahnaz Ronaghi Notash 2
  • Abbas Asadi 3
1 Ph.D. Candidate in Culture and communication, Culture and Media Studies Department, Markazi Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Assistant Professor, Communication and Media Studies Department, Markazi Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran (Corresponding author)
3 Associate professor, Journalism Department, Allamah Tabatabaei University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Cultural power is a combination of power as a transdiscursive and productive thing and culture as a discursive and dynamic thing. Instagram social network has created a powerful visual culture due to its visual-auditory appeals, which has become a platform for the formation of new discourses. In this research, the components of diversity, the extent of sharing, and the clarity of priorities have been investigated in order to analyze the place of cultural power in Instagram. This research has been done by relying on qualitative methodology and using the text analysis method, and the data are visual and text data. The field of study of pages of users with the top ten ranks on Instagram (in terms of the number of followers) whose content, posts, captions, and comments of their followers have been analyzed. The main question in this research is what is the position of cultural power in Instagram? The results of the research show that Instagram is useful for its low cost, ability to play images, availability, flexibility to people with different moods (introvert and extrovert), interactive and multipurpose, ability to share content, multi-person communication in the form of live broadcasting, having artificial intelligence and finally functioning in accordance with the interests of users and being up-to-date, by solving human needs, has caused the presence of different actors in the field of cultural power, and therefore has created a different type of cultural power.

کلیدواژه‌ها [English]

  • culture
  • cultural power
  • discourse
  • virtual space
  • Instagram
منابع
احمدی، علی و عسگرزاده، محسن (1399). نشانه ­شناسی سبک زندگی تجمل ­گرایانه در صفحات اینستاگرامی اینفلوئنسرهای ایرانی. مطالعات فرهنگی و ارتباطات، 16 (60)، 273-296.
اردکانی ­فرد، زهرا و رضوی ­زاده، سیدنورالدین (1400). زنان تأثیرگذار اینستاگرامی؛ زنانگی بازنمای ­شده در صفحات زنان اینفلوئنسر ایرانی. زن در فرهنگ و هنر، 13 (1)، 65-90.
احمدی، محمدرضا (1384). فرهنگ، قدرت و امنیت ملی. فصلنامه مربیان، 5 (16)، 113-139.
استوری، جان (1389). مطالعات فرهنگی درباره فرهنگ عامه. ترجمه حسین پاینده، تهران: نشر آگه.
استیونز، ست و ویتس، دیوید (1397). همه دروغ می­گویند. ترجمه ریحانه عبدی، تهران: نشر گمان.
اسدی ، عباس (1396). نقش رسانه ­های بین­ المللی در زایش و تکامل یک گفتمان بین­ المللی. دوفصلنامه سیاست و روابط بین­الملل، 1(2)، 35-61.
اسکندری، محمدحسین (1381). کالبدشناسی مفهوم قدرت. نشریه روش­شناسی علوم انسانی، 8 (30)، 29 -50.  
اینگلیس، دیوید (1396). فرهنگ و زندگی روزمره. ترجمه نازنین میرزابیگی، تهران: نشرگمان.
بارکر، کریس (1391). مطالعات فرهنگی. ترجمه مهدی فرجی و نفیسه حمیدی، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
باقری، شهلا؛ ربیعی، مرجان؛ اکبری، الهام و قاسمی، عاصمه (1400). مطالعه فرایند هویت‌یابی زنان در شبکه‌های اجتماعی (مورد مطالعه: زنان کاربر اینستاگرام). مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، 10(4), 1029-1059.‎
بریگز، ایسا؛ برک، پیتر (1391). تاریخ اجتماعی رسانه­ ها، از گوتنبرگ تا اینترنت. ترجمه حسن نمک ­دوست تهرانی، تهران: همشهری.
بیگوند، مینا؛ کاظمی، عباس؛ بصیریان­ جهرمی، حسین (1400). سوپر مام ­ها و مفهوم مادری در فضای اینستاگرام. زن در فرهنگ و هنر، 13 (1)، 139-163.
بی­بک­ آبادی، غزال؛ سلطانی­ فر، محمد؛ دلاور، علی (1395). مطالعه فرهنگ و زندگی روزمره در شبکه­ های اجتماعی (مطالعه موردی: شبکه اجتماعی فیس­بوک). فصلنامه پژوهش­های ارتباطی، 23 (3)، 93-112.
پارکه، بیکهو (1383). قدرت فرهنگ. ترجمۀ ضیاء تاج­الدین، تهران: اداره کل پژوهش­های سیما.
جهان­ بین، فرزاد (1390). آینده انقلاب اسلامی ایران و مؤلفه ­های قدرت فرهنگی. رساله دکتری، دانشگاه معارف اسلامی، تهران.
خانیکی، هادی؛ بصیریان جهرمی، حسین (1392). کنشگری و قدرت در شبکه های اجتماعی مجازی: مطالعه کارکردهای فیس­بوک در فضای واقعی. فصلنامه علوم اجتماعی، 61، 45-80.  
دریفوس، هیوبرت؛ رابینو، پل (1398). میشل فوکو، فراسوی ساختگرایی و هرمنیوتیک. ترجمه حسین بشیریه، تهران: نشرنی.
 راودراد، اعظم و شمسی، میترا (1401). فمنیسم عامه ­پسند در اینستاگرام: تحلیل محتوای متون کنشگران ایرانی حوزۀ زنان. جامعه، فرهنگ و رسانه، 11 (42)، 11-42. 
زند وکیلی، سارا (1390). تحلیل کارکردهای عکس­ های شخصی کاربران در شبکه ­های اجتماعی مجازی. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
سیاه کلی، لطف­اله. (1392). رسانه­ های جدید و قدرت حضور در سطوح گوناگون اجتماعی. نشریه مطالعات ماهواره و رسانه­ های جدید، 3، 106-95.
شکرخواه، یونس (1391). واژه­نامه ارتباطات. تهران: انتشارات سروش.
شهیدزاده، پری­ناز (1400). بررسی تحولات فرهنگی در تئوری فضای عمومی از دیدگاه هابرماس. هفتمین همایش ملی پژوهش­های نوین در حوزه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی ایران، تهران:https://civilica.com/doc/138037.
صالحی­امیری، سیدرضا (1396). مفاهیم و نظریه های فرهنگی. تهران: ققنوس.
عاملی، سعیدرضا (1396). نظریه­ ها و مفاهیم اساسی دولت الکترونیک. تهران: انتشارات امیرکبیر.
عاملی، سعیدرضا؛ محسنی آهویی، ابراهیم (1398). اینترنت و سواد مجازی. تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
فرایر، سارا (1400). بدون فیلتر ـ اینستاگرام چگونه اینستاگرام شد؟ ترجمه رسول فیروزی و تهمینه نصرالهی، تهران: نشر مون.
کاستلز، مانوئل (1390). عصر اطلاعات، ظهور جامعه­ شبکه­ ای. ترجمه علیقلیان و خاکباز، تهران: طرح نو.
کچویان، حسین؛ زائری، قاسم (1388). ده گام اصلی روش­شناختی در تحلیل تبارشناسانه فرهنگ. فصلنامه راهبرد فرهنگ، (7):30-7.
کوزر، لوئیس؛ روزنبرگ، برنارد (1397). نظریه­ های بنیادی جامعه شناختی. ترجمه فرهنگ ارشاد، تهران: نشر نی.
محمدی، جمال؛ دانش­مهر، حسین؛ سبحانی، پرویز (1399). مصرف ایماژهای بدن در میان کاربران اینستاگرام در شهر سنندج. فصلنامه جامعه­ شناسی فرهنگ و هنر، 2 (3)، 141-115.
مراقی، مهشید؛ خانیکی، هادی (1401). تحلیل نشانه ­شناختی بدنمندی در میان کاربران زن اینستاگرام (مطالعه موردی: دو طراح لباس، آناشید حسینی و الهه جهادگر). جامعه­ شناسی فرهنگ و هنر، 4(1)، 62-42.
مرسلی توحیدی، فاطمه (1398). جایگاه اپلیکیشن­ ها در شکل ­دهی به فرهنگ بصری دیجیتال (مطالعه موردی: اپلیکیشن اینستاگرام). رساله دکتری، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا، تهران.
میلنر، آندرو؛ براویت، جف (1400). درآمدی بر نظریه فرهنگی معاصر. ترجمه جمال محمدی، تهران: نشر ققنوس.
نیک­ بخش، مرسده؛ کیا، علی ­اصغر (1402). مردم ­نگاری فرهنگ شبکه­ ای کاربران ایرانی اینستاگرام. مطالعات رسانه­ های نوین، 9 (33)، 51-80.
نایار، پراموردکی (1394). درآمدی بر رسانه­های نوین و فرهنگ­های مجازی. ترجمه سعیدرضا عاملی و گودرز میرانی، تهران: انتشارات صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران.
وزیری­ ستا، حسین (1394). آسیب­ شناسی فضای مجازی. تهران: انتشارات یاران مهر.
هال، استوارت (1391). گزیده­ هایی از عمل بازنمایی. ترجمه احسان شاه ­قاسمی، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
لیندلف، تامس و تیلور، برایان (1388). روش­های تحقیق کیفی در علوم ارتباطات. ترجمۀ عبدالله گیویان. تهران: انتشارات همشهری.
References
Bell, D. (2001). An introduction to cybercultures. Routledge.
Bourdieu, P. (1977). Outline of A Theory of Practice. Cambridge University Press.
Brewer, J. (2000). Ethnography. Buckingham: Open University Press.
Abdullah, T., Deraman, S. N. S., Zainuddin, S. A., Azmi, N. F., Abdullah, S. S., Anuar, N. I. M., ... & Hasan, H. (2020). Impact of social media influencer on Instagram user purchase intention towards the fashion products: the perspectives of UMK Pengkalan Chepa campus students. European Journal of Molecular & Clinical Medicine.
Einbinder, M. )2013. (. Cultural Diplomacy Harmonizing International Relations through Music, M.A. Thesis, New York University: Gallatin School of Individualized Studies.
Kozinets, R. (2015). Netnograhpy: Redefined. 2nd Edition. London: Sage.
 Mirzoeff, N. (1999). An Introduction to Visual Culture. London: Routledge.